Sponsoring to obecnie jedno ze zjawisk, o którym coraz częściej słychać w środkach masowego przekazu. Badania pokazują, że z roku na rok dotyczy on coraz większej liczby młodych ludzi. Młodzież chcąc często dorównać swoim rówieśnikom w sposobie ubierania się, posiadania nowego sprzętu elektronicznego, decyduje się na płatne usługi seksualne, aby podnieść swój status społeczny.
Badania prezentowane w literaturze pokazują, iż najważniejszym powodem podejmowania ryzykownych zachowań seksualnych jest chęć posiadania nowych ubrań, kosmetyków itp. Taki stan rzeczy deklaruje 58% badanych młodych ludzi. Kolejnym motywem jest trudna sytuacja życiowa. Wskazuje na nią 36% badanych. Co czwarty młody człowiek wskazuje, że jest to chęć zaimponowania rówieśnikom. 20% wskazuje na ciekawość oraz chęć przeżycia przygody 1.
Rodzaje prostytucji
W literaturze możemy spotkać różnego rodzaju typy prostytucji. Jacek Kurzępa i współpracownicy wskazują na następujące jej rodzaje 2:
• Prostytucja głodowa – ten rodzaj prostytucji jest przede wszystkim związany z aspektem ekonomicznym. Osoby oddające się prostytucji w tym przypadku pochodzą najczęściej z biednych rodzin, których status społeczny jest bardzo niski. Jedyną szansą na lepsze życie jest wówczas świadczenie usług seksualnych.
• Prostytucja aspiracyjna – prostytucja ta związana jest także z czynnikami finansowymi. Osoba prostytuująca się stara się w szybki sposób zdobyć pieniądze, aby móc, np. kontynuować naukę, studia czy podnieść swój standard życia.
• Prostytucja kulturowa – ten typ prostytucji jest swoistego rodzaju zachętą zwłaszcza młodego człowieka, aby swoje ciało traktował jako towar, atut itp. Taki sposób myślenia wyrasta ze współczesnej kultury popularnej, która bardzo silnie eksponowana jest w mediach, a przede wszystkim w utworach muzycznych, czasopismach młodzieżowych czy programach telewizyjnych dla młodzieży.
• Prostytucja sportowa – prostytucja ta jest przejawem zatarcia granicy pomiędzy adolescencją a hedonizmem. Młody człowiek traktuje seks jako przelotny kontakt. Bardzo często następuje wówczas u niego utrata społecznie cenionych wartości, dlatego też ryzykowne zachowania seksualne stają się zwykłym, „normalnym” aspektem jego życia.
• Prostytucja będąca efektem poszukiwania własnej tożsamości seksualnej – w tym kontekście prostytucja występuje bardzo często wśród chłopców, którzy żyją na pograniczu różnych kultur. Wielość bodźców, postaw i norm sprawia, że młody człowiek czuje się nie tylko zagubiony, lecz także nie jest w stanie określić, co jest dla niego ważne. Pozostawiony często sam sobie jest przekonany, że jego tożsamość seksualna jest wynikiem zróżnicowania kulturowego, a nie jego natury biologicznej. Taki stan rzeczy powoduje, że chłopcy wybierają orientację homoseksualną, która nie jest podyktowania ich własnymi odczuciami, lecz efektem panującej mody lub dyrektywami określonej grypy społecznej.
• Prostytucja będąca efektem przymusu – ten typ prostytucji jest niezwykle brutalny. Dotyczy przede wszystkim młodych dziewcząt, które są przyuczane do zawodu przez swoje matki, w celu zarabiania pieniędzy i utrzymywania domu. Młode dziewczyny na początku swojej „pracy” są wykorzystywane seksualnie oraz bite przez innych domowników, ale lepiej rozumiały, czego mogą się spodziewać po swoich klientach. Typologia prostytutek Badacze problemu wskazują na różne typologie prostytutek. Brunon Hołyst analizując problematykę prostytucji wskazuje na następujące ich rodzaje:
• Call girls – to dziewczyny młode, dobrze wykształcone, biegle władające językami obcymi. Ich klientami są przede wszystkim ludzie biznesu i obcokrajowcy.
• Pracujące w hotelach i klubach dla dorosłych – prostytucja jest ich głównym źródłem utrzymania. Pracują najczęściej samodzielnie.
• Uliczne – ich miejsce pracy to najczęściej odpowiednio wyznaczone ulice. Mają zazwyczaj ochronę ze strony sutenerów lub taksówkarzy.
• Prostytutki pracujące w domach publicznych – najczęściej cudzoziemki, chcące zachować jak największą anonimowość 3.
Sponsoring w Internecie
Surfując po Internecie bez trudu można znaleźć ogłoszenia młodych ludzi oferujących usługi seksualne. Warto jednak zwrócić uwagę, że w wielu przypadkach nie są to ogłoszenia wprost sugerujące kontakty seksualne. Wpisując w wyszukiwarkę internetową słowa „sponsoring”, „szukam sponsora” pojawiają się setki ogłoszeń zarówno osób poszukujących sponsora, jak i osób proponujących pieniądze czy inne dobra dla młodych ludzi w zamian za spotkania towarzyskie.
Oto kilka przykładów tego typu ogłoszeń 4:
• przystojny kulturalny i wykształcony Sponsor 30 lat zasponsoruje atrakcyjną kobietę 17-30 lat, pełna dyskrecja;
• szukam dziewczyny z woj. mazowieckiego. Sponsoruję, jestem bardzo uległy;
• 19latek z Warszawy pilnie potrzebuje sponsorki! Spełnię każdą zachciankę!;
• szukam sponsora raz w tygodniu Warszawa, do 45 lat;
• jeżeli jesteś ładna, młoda i do 25lat, potrzebujesz szybkiej pomocy finansowej i gotowa jesteś się za nią odwdzięczyć, napisz do mnie; witam…szukam ładnej i fajnej dziewczyny na najlepiej stały układ. Mieszkam w Warszawie i tylko na tym terenie możliwe spotkania. Płacę za każdy „strzał”100 zł., na spotkaniu może być jeden, dwa i więcej:) czas też różny. Wymagam jedynie uległości i bardzo udanej urody!:) Jestem poważnym (ale nie starym) przedsiębiorcą i zależy mi na stałym i jasnym układzie. Nie ukrywam, że układ jest oparty na trzech rzeczach: Dyskrecja, Kultura i Uległość (TWOJA:)). Szczegóły zawsze można dogadać już osobiście, ale zależy mi na szczupłej, miłej dziewczynie. dDo 22lat (mile widziana nastolatka:). Kasa zawsze do ręki, więc bez ryzyka -) ZAPRASZAM:);
• zasponsoruje nastolatkę – od 1000 pln za h – może być gdzie chcesz. Witam, jeśli jesteś zainteresowana to wyślij skąd jesteś i kiedy chcesz się spotkać i koniecznie zdjęcie – cena zależy od twojego wyglądu – pozdrawiam Marek.
Eskalacja zachowań seksualnych czy różnego rodzaju filmów, zdjęć, piosenek z podtekstem wyraźnie seksualnym sprawia, iż młody człowiek może zacząć myśleć, że nie robi nic złego, skoro seks jest tak nadmiernie eksponowany w środkach masowego przekazu – „jesteśmy świadkami zatarcia się rozróżnienia tego, co stało się obsceniczne, a co jeszcze nie (…) obrazy jeszcze niedawno typowe dla pornografii przeniknęły masowo do dóbr kultury wraz z forsowaniem wizji, że seks jest prawdopodobnie „największym dobrem konsumpcyjnym” 5.
R. Gardian uważa, że: „większość sponsorów nie traktuje swoich dziewczyn przedmiotowo. Gdyby chodziło im tylko o seks, nie płaciliby tyle pieniędzy. Imponuje im to, że mogą mieć na własność piękną, zadbaną, inteligentną kobietę, z którą mogą się bez wstydu pokazać. Gdyby płacili tylko za ciało, to kosztowałoby mniej, kupują intelekt – zależy im na kimś, z kim mogą pogadać” 6.
Można przypuszczać, iż osoby sponsorujące młodych ludzi widzą w nich odpowiedni potencjał nie tylko seksualny. Sponsorzy mogą być osobami samotnymi, którym nadmiar pracy nie pozwala na stały związek, mogą mieć partnerów, którzy nie dają im oczekiwanej satysfakcji seksualnej, stąd też mogą szukać towarzystwa wśród młodych ludzi, którzy zaspokoją ich potrzeby.
Sponsoring w opinii internautów
Przeglądając strony internetowe dotyczące problematyki sponsoringu wśród młodzieży warto zwrócić uwagę, jak zjawisko to postrzegane jest przez młodych ludzi. Oto przykłady wypowiedzi młodych ludzi na temat sponsoringu 7:
• Despero: Moim zdanie sponsoring to żenada. Żadna szanująca się kobieta nie pójdzie na coś takiego, a jak któraś się zgadza to tylko świadczy o niej. Sponsoring jest to metoda na brak kasy, ale są przecież dziewczyny, u których się nie przelewa, ale tego się nie chwytają. Moim zdanie sponsoring świadczy o kobiecie:))).
• Vixen95: Otóż..dziewczęta, które nie szanują siebie, traktują coś takiego – ważnego w naszej mentalności, jak zwykłą zabawę, nie dociera do nich, że piękno seksu jest wtedy, kiedy jest uprawiany jako oznaka miłości i zaufania dwojga ludzi do siebie. Na dodatek uznaję to za słabość…są inne sposoby na dorobek, nawet młodym wieku… wystarczy chcieć i się postarać by zdobyć pieniądze, a nie stracić honoru.
• Sarah 44: Dziewczyny, które uprawiają seks za pieniądze są dziwkami. Inaczej nie można ich nazwać. Pieniądze za seks?? 🙁 Okropieństwo. Przede wszystkim brak szacunku dla siebie, dla swojego ciała, intymności… Liczy się tylko kasa. To ich główny priorytet w życiu. Niestety najczęstszą przyczyną, takiego postępowania jest brak oparcia w rodzinie, patologia lub jej całkowity rozpad.
• Victorek: Sponsoring to nic innego jak zwykła odmiana kurwienia się, tylko inaczej nazwana dla zabicia wyrzutów sumienia osób, które tak robią, a także dla zabicia wyrzutów sumienia dla osób, które w przyszłości postanowią się jednak związać z osobą, która dopuszczała się tego procederu. Nazywanie rzeczy po imieniu jakimś dziwnym trafem jest nie do zaakceptowania dla osób robiących to.
• AveMandarynki: Sponsoring to przecież super pomysł, dzięki temu wiedziesz życie „na poziomie” i poznajesz różne miłe osoby, a na koniec pod swoim dachem przyjmujesz tupiące stópki.
• Romini: Żal. Puszczać się za nowy telefon czy spodnie? Lepiej sobie odłożyć pieniądze albo znaleźć uczciwą pracę, a nie zarabiać je w taki sposób!
Jak pokazują wypowiedzi, młodzi ludzi nie akceptują takiego stylu życia. Uważają, że pieniądze w życiu to nie wszystko i że można zarobić je w inny sposób, niż świadcząc usługi seksualne. Warto także zauważyć, iż sponsoring dla młodych ludzi jest oznaką braku honoru i godności. Młodzież wskazuje także, że tego typu seks pozbawiony jest jakiejkolwiek miłości i erotyzmu. W rezultacie staje się więc „pusty i wyrachowany”.
Zjawisko sponsoringu daje złudne poczucie młodym ludziom, że wszystko można załatwić handlując swym ciałem. Jest to bardzo niebezpieczny mechanizm powodujący utratę społecznie cenionych wartości i postaw. Warto w tym kontekście postawić sobie pytanie: w jaki sposób można pomóc młodym ludziom, którzy wplątali się w tego rodzaju „biznes”? Czy jest to zadanie tylko dla rodziców i szkoły? Niewątpliwie pierwszy krok do nich należy. Warto także apelować do publicznych mediów, aby obok lansowania postaw konsumpcyjnych prezentowały też inne wartości, których realizacja może stać się dla nich przedmiotem satysfakcji i zachowania osobistej godności.
Autor jest mgr. pedagogiki resocjalizacyjnej, uzyskał również licencjat profilaktyki i animacji społeczno-kulturalnej.
1 Fundacja Dzieci Niczyje, Komercyjne wykorzystywanie seksualne dzieci i młodzieży. Postawy wobec problemu. Raport z badań, Warszawa, 2011, s. 18.
2 J. Kurzępa, A. Lisowska, A. Pierzchalska, Prostytucja nieletnich w perspektywie…, wyd. cyt, s. 9-10.
3 K. Charkowska, Zjawisko prostytucji w doświadczeniach prostytuujących się kobiet, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2010, s. 25-26.
4 Wskazując na ogłoszenia dotyczące sponsoringu korzystałem z następujących stron internetowych: http:// www.piekni.pl/; http://lodzkie.top-ogloszenia.net/Ogloszenia- Towarzyskie-Sponsoring-Zasponsoruje-15-104.
5 J. Mazur-Łuczak, Sponsoring jako współczesna forma prostytucji – walka o bezpieczeństwo socjalne czy raczej nowoczesny styl bycia? w: D. Czajkowska-Ziobrowska, A. Zduniak (red), Edukacja dla bezpieczeństwa: bezpieczeństwo regionalne, wyzwania edukacyjne, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bezpieczeństwa, Poznań 2008, s.246-250.
6 R. Gardian, Zjawisko prostytucji jako…, wyd. cyt. s. 52.
7 W tym celu posłużyłem się następującymi stronami internetowymi: http://dojrzewamy.pl/pyt/242078/ co-myslicie-o-sponsoringu–;http://dojrzewamy.pl/ pyt/437840/co-sadzicie-o-posiadaniu-sponsora-.